Nieuw wetsvoorstel Zelfstandigenwet in internetconsultatie

Waarom een nieuw wetsvoorstel voor zelfstandigen?

Sinds het einde van het handhavingsmoratorium eerder dit jaar, heerst er onrust en onzekerheid over de juridische status van zzp’ers. Het wetsvoorstel moet:

• Zorgen voor duidelijkheid of iemand als zelfstandige of werknemer moet worden aangemerkt;

• Beter aansluiten bij de moderne arbeidsmarkt;

• Oneerlijke concurrentie door schijnzelfstandigheid tegengaan.

Twee nieuwe toetsen: zelfstandigentoets en werkrelatietoets

In het wetsvoorstel wordt een duidelijk toetsingskader geïntroduceerd om vooraf zekerheid te bieden over de aard van de werkrelatie. Er zijn twee toetsen:

1. Zelfstandigentoets

Een werkende kwalificeert als zelfstandige als aan deze voorwaarden wordt voldaan:

• Werken voor eigen rekening en risico;

• Deugdelijke administratie;

• Ondernemend gedrag richting opdrachtgevers en markt;

• Adequate voorziening tegen arbeidsongeschiktheid (naar eigen invulling);

• Proportionele pensioenvoorziening (vormvrij).

2. Werkrelatietoets

Daarnaast moet de werkrelatie aan deze voorwaarden voldoen:

• Vrijheid in organisatie van het werk;

• Vrijheid in werktijdindeling;

• Geen hiërarchische aansturing;

• Intentie van partijen om geen arbeidsovereenkomst aan te gaan.

Rechtsvermoedens: extra bescherming bij risico's

Rechtsvermoedens op sectoraal niveau - voor sectoren met een verhoogd risico op schijnzelfstandigheid kunnen sectorale rechtsvermoedens worden ingevoerd.

Rechtsvermoedens op basis van uurtarief - het wetsvoorstel bevat daarnaast een rechtsvermoeden van werknemerschap op basis van een laag uurtarief. Dit moet een ondergrens creëren en kwetsbare zzp'ers beschermen, vergelijkbaar met het eerdere voorstel VBAR.

Let op! De feitelijke omstandigheden blijven altijd leidend, ondanks het rechtsvermoeden.

Onafhankelijke toetsingscommissie

Er wordt een toetsingscommissie opgericht die werkrelaties kan beoordelen. De uitspraken van deze commissie zijn openbaar én bindend voor bijvoorbeeld de Belastingdienst. Dit moet zorgen voor duidelijkheid vooraf en minder naheffingen en boetes achteraf.

Reageren op het voorstel?

De internetconsultatie is geopend van 26 mei t/m 23 juni 2025. Werkgevers, zzp'ers en andere betrokkenen kunnen hun mening geven over het wetsvoorstel.