Hof houdt vast aan wettelijke regeling: samen overlijden tijdens huwelijksreis en erfenis voor familie langstlevende partner

Hof Den Haag heeft recent geoordeeld over de verdeling van de erfenis van het in 2016 overleden echtpaar Jeroen en Michou: de volledige erfenis gaat naar de familie van Jeroen.

Jeroen (31) en Michou (28) trouwden in de zomer van 2016. Tijdens hun huwelijksreis op de Dominicaanse Republiek werden zij vermoedelijk het slachtoffer van voedselvergiftiging. Ze overleden kort na elkaar: Michou 23 minuten eerder dan Jeroen. Sindsdien zijn hun families in een juridische strijd verwikkeld over de erfenis.

Langstlevende partner
Omdat de twee geen testament of huwelijkse voorwaarden hadden opgemaakt is het in de wet zo geregeld dat de erfenis automatisch naar de langstlevende partner gaat, Jeroen dus.
Omdat Jeroen kort erna ook overleed, zou volgens de wet de erfenis naar de nabestaanden van Jeroen gaan, onder wie zijn moeder. Het zou gaan om ruim 100.000 euro en de overwaarde van hun toenmalige huis.

De wet volgen
Rechtbank Den Haag oordeelde vorig jaar zomer dat in dit geval sprake was van een bijzondere situatie die een uitzondering op de wettelijke regeling van het erfrecht rechtvaardigt.
De erfenis zou daarbij, op basis van redelijkheid en billijkheid - verdeeld moeten worden over de twee families.  De moeder van Jeroen wilde echter vasthouden aan de wet en kwam daarom in hoger beroep, omdat ze bang was dat de Belastingdienst een deel van de erfenis zou opeisen. Als het geld tussen de twee families verdeeld zou worden, zou mogelijk sprake zijn van een schenking en daar moet belasting over worden betaald (tussen de 20 en 40 procent).
De advocaat van de familie van Michou was van mening dat dit niet het geval is.

Uitspraak
Afgelopen week deed het Hof uitspraak in deze langslepende kwestie. Het Hof heeft besloten tóch de wet te volgen. Dat betekent dat de hele erfenis naar de familie van de langstlevende partner gaat, Jeroen dus. De rechter moet namelijk terughoudend zijn met het buiten toepassing laten van een rechtsregel. Dat is zeker het geval in het erfrecht, waarin het beginsel van rechtszekerheid een belangrijke rol speelt.

Het hof kan artikel 4:10 lid 1 onder a BW alleen buiten toepassing laten als die toepassing naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbare gevolgen zou hebben. Daarvoor moeten er uitzonderlijke omstandigheden zijn. Het hof vindt dat daarvan geen sprake is in deze zaak.

Enorme teleurstelling
Voor de familie van Michou valt deze uitspraak heel zwaar, ze zijn verbijsterd dat het rechtssysteem zo werkt. Het gaat hen niet om het geld, maar om rechtvaardigheid. Deze uitspraak doet voor hen geen recht aan de nagedachtenis die zij hebben aan Michou en Jeroen. De familie van Michou kan de uitspraak nog aanvechten bij de Hoge Raad. Het is nog niet duidelijk of ze dat gaan doen. 

Ongewenste uitkomst te voorkomen
Bovenstaande uitkomst die onredelijk is volgens de familie van Michou had eenvoudig voorkomen kunnen worden door een testament op te stellen met een zogenaamde rampenclausule.

Maakt u zich zorgen na het lezen van dit bericht? Neem dan contact op met Monique.